نمادها در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، همیشه در یک حالت نیستند. درواقع یک نماد همیشه در حالت قابل معامله قرار ندارد و ممکن است که به دلایل مختلفی تغییر وضعیت دهد و قابل معامله نباشد. وضعیت نماد های معاملاتی در بورس و فرابورس گاهش در طول یک سال حالت‌های مختلفی به خود می گیرند.
وضعیت نمادهای معاملاتی را می توان در تابلوی بورس مشاهده کرد. اگر قرار باشد وضعیت معاملاتی سهم تغییری داشته باشد، در قسمت پیام ناظر، بالای تابلو معاملاتی، اطلاعاتی در رابطه با تغییرات پیش‌رو قرار داده می‌شود.
وضعیت نمادها در بورس عموما مجاز است و خرید و فروش بدون مشکل انجام می‌گیرد، اما در بعضی مواقع به دلایلی وضعیت نماد تغییر می‌کند. این تغییرات عموما در چهار شکل: مجاز، مجاز-محفوظ، ممنوع و ممنوع-متوقف نمایش داده می شوند.
علاوه بر این چهار وضعیت، گاهی سازمان بورس برخی نمادها را که فعالیت مناسبی ندارند، تعلیق می‌کند. تعلیق شدن یک نماد به تنهایی سه مرحله دارد. طوری که ابتدا نماد در فهرست مشمول فرآیند تعلیق قرار می‌گیرد. با وخیم‌تر شدن وضعیت شرکت، نام نماد در فهرست معامله تحت احتیاط قرار می‌گیرد و پس از آن نماد شرکت تعلیق می‌شود. در چنین حالتی بازگشایی نماد ممکن است تا ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.
مجاز
نماد شرکت‌ها در بازار سرمایه عموما در حالت مجاز هستند و شرایط عادی را سپری می‌کنند. این وضعیت عموما با رنگ سبز نشان داده شده و به این معناست که خرید و فروش سهام جریان دارد. در این شرایط، معامله می تواند در همان لحظه ثبت سفارش، در صورت وجود خریدار یا فروشنده، انجام می‌شود. تنها در شرایط خاص ممکن است وضعیت نماد یک شرکت در بورس از حالت مجاز خارج شود.
ممنوع
گاهی ممکن است شرکت بورس جلوی معاملات سهام یک نماد بورسی را بگیرد. به این معنا که سهام‌داران نمی‌توانند خرید و فروش سهام انجام دهند. باید توجه داشته باشید که وقتی وضعیت نماد یک شرکت به ممنوع تغییر پیدا می‌کند، به زودی شرایط به حالت عادی باز خواهد گشت و توقف نماد کاملا موقتی است.
عموما بعد از بازگشایی سهام، بعد از یک دوره معاملات در وضعیت مجاز-محفوظ، نماد دوباره حالت ممنوع می‌رود و بعد از مدتی به شرایط عادی برمی‌گردد.
البته برای ممنوع شدن وضعیت نماد در بورس، می توان دلیل دیگری را هم اشاره کرد که جلوگیری از معاملات مشکوک و بررسی آن‌ها توسط ناظر بازار است.
مجاز-محفوظ
نماد شرکت‌ها بعد از توقف، به صورت ناگهانی مجاز نمی‌شوند. در ابتدا نماد به حالت مجاز-محفوظ تغییر وضعیت می‌دهد.در وضعیت مجاز-محفوظ سهم قابل معامله نیست. حتی امکان سفارش وجود ندارد.البته،در صورتی که نمادی ممنوع-متوقف باشد، بازگشایی نماد در همان روز انجام نمی‌شود.
عموما بعد از خارج شدن نماد شرکت‌ها از حالت متوقف، لازم است که سهام دوباره کشف قیمت شود و برای کشف قیمت، سهام با دامنه نوسان بیشتر به حراج گذاشته می‌شود.در این شرایط سهام‌داران می توانند سفارش‌هایشان را ثبت کنند و در پایان سفارشات روی قیمت کشف شده معامله انجام شده و دوباره برای مدت کوتاهی نماد به وضعیت ممنوع می‌رود.
ممنوع-متوقف
وضعیت ممنوع-متوقف در شرایطی است که سهام تا اطلاع ثانویه بازگشایی نخواهد شد و یا ممکن است چند ساعت خرید و فروش سهم امکان پذیر نباشد. این مدت حتی می‌تواند تا چند روز ادامه داشته باشد و یا در شرایط خاص برای ماه‌ها نماد در وضعیت ممنوع-متوقف باقی بماند. بسته شدن نماد می تواند به دلیل‌های مختلفی صورت بگیرد؛ از جمله برگزاری مجامع عادی سالیانه و فوق‌العاده، افشای اطلاعات با اهمیت، نوسانات بیش از اندازه قیمت طی چند روز و رعایت نکردن الزامات قانونی توسط شرکت از جمله این دلایل است.
بسته بودن سهم تا زمانی که بازگشایی سهم توسط ناظر اعلام نشود، ادامه‌دار خواهد بود. بیشتر سهم‌ها حداکثر تا چند روز بسته خواهند بود.
از کجا متوجه شویم یک نماد به چه دلیل ممنوع یا متوقف شده؟
با ورود به صفحه در سایت tsetmc.com می‌توان از وضعیت نماد مطلع شد.
نظرات و پیشنهادات